گفتگو با داوود اسلامی بازیگر تئاتر/ مربوط به سال 1388
داوود اسلامی یکی از پرکارترین و موفق ترین بازیگران این ده سال اخیر تئاتر هرمزگان است،او همیشه نقش های سنگینی را بر عهده می گیرد و همیشه بازی قابل قبولی را ارائه می دهد.این مصاحبه سال 1388 قبل از حضور گروه تئاتر تی تووک با نمایش "تنها سگ اولی می داند چرا پارس می کند مکبث" در جشنواره تئاتر فجر انجام شده است.
داوود چی شد که به سمت بازیگری کشیده شدی؟
سینما؛دیدن یک فیلم عاشقانه،بعد از دیدن فیلم با پسرخاله ام(حمید ملاحسینی)پیگیری کردیم و فهمیدیم که مکانی هست به اسم انجمن نمایش،در آنجا با آقای عطایی آشنا شدیم و شروع کردیم به یادگیری بازیگری.
اولین کاری که بازی کردید؟
نمایش نامه زینب نوشته مهدی عطایی البته بعد از گذراندن کلاس های بازیگری.
از تشکیل گروه تاتر تی تووک صحبت کنیم و اتفاقاتی که در این چند سال افتاد؟
سال 76 بود که من به واسطه حمید ملاحسینی با ابراهیم پشتکوهی آشنا شدم در آن زمان این دوستان علاقمند به ادبیات بودند و شعر می گفتند و من هم در جلسات به نوشته هایشان گوش می کردم،ابراهیم قبلا در دوران دبیرستان کار تاتر کرده بود.
یک شب خانه حمید ملاحسینی بودیم که یک طرح اولیه را با هم تکمیل کردیم که اسمش بود "برادرم قابیل" بعد از چند رو پشتکوهی امد و گفت که دیالوگ ها نمایش نامه را نوشته،البته این نمایش نامه هیچ وقت اجرا نشد اما پایه های گروه از همان شب چیده شد تا بعد که محمد سایبانی و محمد قلندری هم اضافه شدند و نمایش "لنج های بی بادبان" کار شد که گروه بعد از این کار کامل شده بود.
گروه شما با نمایش"وقتی ما بر می گردیم دو پای آویزان مانده است" در جشنواره فجر مطرح شد.در این مورد این اثربیشتر صحبت می کنید؟
شکل گیری به این صورت بود که ما از تکرار بی خلاقیت دریا و مشتا و دهل و زار در نمایش های بومی آن زمان خسته شده بودیم.ابراهیم گفت:بیاید ول کنیم دریا و لنج رو و بزنیم به کوه(اتفاقات این نمایش در کوه پایه های روستای ایسین می افتد) بعد از اینکه در جشنواره استانی و ناحیه ای اول شدیم به جشنواره فجر رفتیم .
روز اول اجرا داوران وسط کار بلند شدند و رفتند بیرون،ما فکر کردیم از کار خوششان نمی آید اما روز دوم اجرا تا آخر کار را دیدند و خیلی راضی بودند.
هیت داوران آن سال چه کسانی بودند؟
عزت اله انتظامی؛خسرو حکیم رابط؛مهدی هاشمی و دکتر علی رفیعی.
گروه تی تووک در سالهایی که فضای هنر و ادبیات در کشور بسیار بهتر شده بود و هنر مدرن در حال گسترش بود تصمیم می گیرد که تاتر سنتی و تکراری رایج هرمزگان را کنار بگذارد و نگاه تازه ای به تاتر داشته بشد که البته در این راه هم موفق بود اما بعضی مسائل باعث بروز مشکلاتی جدی برای این گروه شد نظر شما چیست در این خصوص؟
بله کاملا درسته من معتقدم اگر داوران دران جشنواره کسانی غیر از این بزرگان بودند شاید هیچ وقت این اتفاقات و موفقیت ها تکرار نمی شد.
آن سال ها موج جدیدی از هنر و ادبیات در کشور در حال انتشار بود که گروه ما هم در هرمزگان بخشی از آن موج بود که می خواست نگاه تازه و زنده ای به تاتر داشته باشد.
بعد از موفقیت شما در جشنواره مشکلاتی برای کارهای بعدی شما بوجود آمد.نمایش "عالی و فاطی" در جشنواره ناحیه ای آبادان دچار مشکلاتی شد و نمایش "رنگ زدن ان خانه فراموش شده" هیچ وقت اجازه اجرا نگرفت،چرا؟
درجوامع پیشرفته وقتی تفکری با تو مخالف تو رو نقد میکند اما نمی گوید نه تو حق نداری کتاب بنویسی یا شعر بخوانی.اما در اینجا متاسفانه تفکری حاکم بود که نخواست ما جلوتر برویم یک مخالفت همراه با حسادت.
نمایش "تاریخ سرکوب "هم در حالی که قرار بود در جشنواره فجر به روی صحنه برود ناگهان از لیست خارج می شود؟
بله ما به عنوان اثر اول در جشنواره ناحیه ای بوشهر به جشنواره فجر را پیدا کردیم،بعد گفتند شما نیاید جشنواره؛مدتها بعد فهمیدیم که مطلبی در یک نشریه چاپ شده توسط یک از خدا بی خبر در مورد نمایش ما،نوشته بودند:هم آغوشی مرد و زن در تاتر هرمزگان.در حالی که در آن نمایش هیچ زنی نقش بازی نمی کرد متاسفانه ما چوب یک تفکر افراطی را خوردیم که تاتر را نمی فهمید و برای خود شیرینی شروع کرده بود به تخریب گروه ،بی عقلی یک شخص به راحتی زحمات شبانه روزی یک گروه را به باد داد.
نمایش "رساله گردش خون" هم در حالی که مجوز اجرای عموم گرفته بود لغو مجوز شد چرا؟
بله آن نمایش که نگاه زیبایی داشت به واقعه عاشورا که متاسفانه اجرا نشد.به ما گفتند شما مذهبی نیستید در واقع به ما توهین کردند،ما که هر سال در مراسم محرم عزادار هستیم و برای حضرت زینب اشک می ریزیم مذهبی نیستیم.متاسفانه ما ضربه های شدیدی از این تفکر بسته خوردیم.
به نظر من مسولین و کسانی که با آنها هستند و برای فرهنگ و هنر تصمیم می گیرند آشنایی به هنر مدرن و تاتر نو ندارند و نگاه هنرمندان را درک نمی کنند و متاسفانه باعث بروز این اتفاقات می شوند با من موافقی؟
من فقط امیدوارم بعد از این همه سال فضا بهتر بشود و هنرمندان با امنیت بیشتر آثارشان را تولید کنند.
چطوره درباره بازیگری صحبت کنیم؟ در این چند سال نقش هایی که بازی کردی خیلی با هم متفاوت بودند اما به خوبی آنها را بازی کردی چطور با نقش کنار می آیی؟
در دنیای بازیگری اگر غیر از این باشد که خیلی بد می شود. من همیشه دوست دارم نقش هایی را بازی کنم که با نقش های دیگر متفاوت باشد.به غیر از تمریناتی که بر روی صدا و بدن انجام می دهم سعی میکنم برای شخصیت مورد نظر یک حیوان را درنظر بگیرم و از رفتار ش تقلید کنم.
خب برای مکبث آخرین کاری که دارید تمرین می کنید چه حیوانی را انتخاب کرده اید؟
اسب.
این شیوه شما خیلی شباهت دارد به شیوه رضا کیانیان با این تفاوت که او میگوید بازیگر باید بایگانی در ذهن خود داشته باشد از آدم های دور و اطرافش که در موقع از آنها استفاده مناسب کند اما شما حرکات یک حیوان را در نظر میگیرید.شاید ارتباط داشته باشد به هنر رزمی که شما دنبال میکنید؟
(می خندد)بله شیوه کیانیان را خیلی از بازیگران استفاده می کنند.من به غیر از هنر تاتر به هنر رزمی هم از کودکی علاقمند بودم و خیلی هم به بازیگری کمک می کند.
چه رشته ای را کار می کنید؟
"جیت کن دو" زیر نظر استاد امینی که خیلی هم قبولش دارم اولین استادی که می بینم به غیر از تمرین خیلی توصیه می کند؛ شاگردانش رو به مطالعه.
گروه تی تووک بعد از سال ها و اگر دوباره مشکلی پیش نیاید با نمایش"تنها سگ اولی میداند که چرا پارس میکند مکبث" در جشنواره فجر به روی صحنه می رود در این مورد کمی توضیح بدهید؟
پشتکوهی طرحی را برای جشنواره ارسال میکند در بخش تجربه های نو که مورد قبول بازخوان ها قرار می گیرد و ما به صورت فشرده در حال تمرین هستیم و از مرحله بازبینی هم گذر کرده ایم که اگر خدا بخواهد در بهمن ما در تهران به روی صحنه می رود البته گروه علاقمند است که قبل از جشنواره در بندرعباس اجرای عموم داشته باشیم.
تلفیق شاهکار شکسپیر یعنی نمایش مکبث با موضوع زار را چگونه می بینی؟
برای من خیلی جذاب که مکبث سردار دلیر اسکاتلندی حالا شده یک بابا زار که وسوسه رسیده به قدرت بیشتر از مسیر خارجش می کند.باز یدر این نمایش مسولیت سنگینی است چون که ما از یک طرف باید شناخت کامل روی یکی از پیچیده ترین نمایش نامه های تاریخ داشته باشیم هم شناخت کافی از زار،دنیای شگفت انگیزی است تلفیق این دو باهم که قابلیت جهانی شدن را هم دارد.
فکر میکنی بتوانی از پس مکبث بر بیای؟
کار سختی است اما خیلی تلاش میکنم که یک بازی ارائه بدهم که تا مدت ها در ذهن تماشگر بماند از حالا به بعد می خواهم لایه های درونی مکبث را کشف کنم،فکر میکنم هنوز 70 درصد مکبث برای من ناشناخته است.
چندی پیش قرار بود یک فیلم کوتاه کار کنی؟
بله فیلم"سل"(نت موسیقی) که با مشکلات مالی روبرو شد.
تا حالا شده از دنیای تاتر خسته بشی؟
بله بعضی اوقات با خودم که صحبت می کنم .البته همیشه عوامل خارج از تاتر باعث دلسردی من شدند.
خانواده راضی هستند شما تاتر کار می کنید؟چون تا دیر وقت تمرین هستی و شاید وقتی به خانه می روی دخترت حنا خواب باشه و نتوانی زیاد برای خانواده وقت بگذاری؟
خیلی زیاد از خانواده ممنون هستم که من را تحمل میکنم امیدوارم یه روزی جبران کنم.
یکی از بهترین تاتری هایی که تا حالا دیدی؟
عروسی خون نوشته لورکا نویسنده اسپانیایی به کارگردانی دکتر علی رفیعی.
بازیگر مورد علاقه؟
رضا کیانیان هم خودش خیلی به من کمک کرده هم کتاب هاش و نوشته های دیگرش.
کدام یک از نقش هایی که بازی کردی خیلی اذیتت کرده تا باهاش ارتباط برقرار کنی؟
همه نقش در آغاز اذیت می کنند بعد کم کم رام می شوند برای نقش عالی در نمایش عالی و فاطی خیلی زحمت کشیدم .
به غیر از تاتر هنر دیگری هم به صورت جدی دنبال میکنید؟
من ساز عود را دوست دارم و کمی هم بلدم بنوازم اما در کل به دلیل اینکه بازیگرم نگاهی کلی به همه هنرها داشته باشم.
فکر میکنم تو این مصاحبه بهتره صحبتی از کمبود سالن و نبود آموزش و بودجه صحبت نکنیم موافقی؟
آره خیلی گفته شده و من هم چیزی نمی گم.
در آخر اگر صحبتی دارید؟
همه خوب و راحت بخوابند که سایه آسمان بالای سر من است.
فکر می کنم اگر در لابه لای پرسش و پاسخ ها کمی حالات مصاحبه شونده رو هم توصیف کنی ، می تونی مصاحبه جذاب تری داشته باشی . یه جوری حاشیه مصاحبه رو به بدنه اصلی تزریق کنی .
یا در ابتدای مصاحبه علاوه بر نوشتن از پیشینه افراد کمی از محیطی که مصاحبه در آنجا انجام می شود بنویسی.
موفق باشی
موافقم.در مصاحبه بعدی رعایت می شود